Giriş
İstihdamda engelli kadinlar
AB, çabalarını engelli kadınların durumuna yönlendirdi ve zaman içinde önemli belgelerle ifade edilen engellilikle ilgili gerçek bir Avrupa politikası oluşturdu. 11/07/2018 tarihinde kabul edilen “Engelli kadınların durumu” (Avrupa Parlamentosu tarafından talep edilen keşif görüşü) belgesi, senaryoyu tanımlamak için yararlıdır. Engelli kadınlar, Avrupa’daki toplam kadın nüfusunun %16’sını veya 40 milyon engelli kadın ve kız çocuğunu oluşturmaktadır. Çoğu zaman engelli kadınlar, “sosyo-ekonomik dezavantajlar, sosyal izolasyon, kadına yönelik şiddet, zorla kısırlaştırma ve kürtaj, toplum hizmetlerine erişim eksikliği, düşük kaliteli barınma, kurumsallaşma, yetersiz sağlık hizmeti ve topluma aktif olarak katılma ve katılma fırsatının reddedilmesi” dahil olmak üzere yaşamın her alanında kesişen ayrımcılıkla karşı karşıya kalmaktadır. İstihdamla ilgili olarak belgede, AB düzeyinde kadınların işgücü piyasasına katılımının genel olarak erkeklere göre çok daha düşük olduğu (%61,9’a kıyasla %46,6) ve engelli kadınların yalnızca %18,8’inin istihdam edildiği açıklanmaktadır. Engelli kadınlar ve kız çocukları, hareketliliğin önündeki engellerin yanı sıra aile üyelerine daha fazla bağımlılık nedeniyle işgücü piyasasına girmekte daha büyük zorluklarla karşılaşmaktadır. Gerçekten de bazen kişisel, ailevi veya kişisel bağımlılık, kadınların eğitime, işgücü piyasasına ve toplumun sosyal ve ekonomik yaşamına aktif katılımının önünde engeller oluşturarak onların bağımsız yaşam sürmelerini zorlaştırmaktadır.
Belge ayrıca ülkelere bu durumu iyileştirmeleri için bazı tavsiyeler de sunmaktadır:
- BM Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme’yi (UNCRPD), 2015 yılında AB tarafından alınan engelli kadın ve kızlara ilişkin tavsiyeleri ve BM Komitesi’nin CRPD’nin 6. Maddesine ilişkin 3 No.lu Genel Yorumunu uygulamak;
- Toplumsal cinsiyet eşitliği stratejisine, politikalarına ve programlarına bir engellilik perspektifi ve gelecekteki Avrupa Engellilik Stratejisi 2020-2030 ve Avrupa Sosyal Haklar Sütunu dahil olmak üzere engellilik stratejilerine bir toplumsal cinsiyet perspektifi dahil etmek
ve engelli kadınların istihdam edilebilirliğini teşvik etmek için iki önemli boyutu belirtir:
- İstihdamı artırmak ve sosyal içermeyi, serbest meslek fırsatlarını, engelli kadınlar arasında girişimciliği, işletmelerin yönetim kurullarında eşit temsili, sosyal girişimleri geliştirmeyi veya kendi işini kurmayı teşvik etmek için “mikrofinansman ve Avrupa Sosyal Fonu” aracının kullanılması terfi ettirilmelidir’ (s. 11).
- Engelli kadınlar ve engellilerin bakıcıları için mesleki ve özel yaşam arasında, onların özel taleplerine dayalı etkili önlemler yoluyla daha iyi bir denge gerçekleştirilmelidir (s. 12).